بیست و چهارم ماه صفر مصادف با تجهیز لشکر اسامه است. تدبیر پیامبر اکرم(ص) در تجهیز لشکر اسامه بن زید در واپسین روزهای زندگی ایشان، اقدامی مهم و راهبردی بود که هم از منظر نظامی و امنیتی و هم از جنبه های سیاسی و اجتماعی اهمیت فراوان داشت. هدف اصلی از این اقدام، جبران شکست جنگ موته و مقابله با تهدیدات امپراتوری روم بود. همزمان، پیامبر(ص) با خارج کردن اصحاب بانفوذ از مدینه، قصد داشتند زمینه تثبیت ولایت و خلافت پس از خود را فراهم کنند و با انتخاب به فرماندهی این سپاه، معیار شایستگی و رهبری را به توانمندی و ایمان تغییر دهند، نه سن یا جایگاه قبیله‌ای.
به گزارش روابط عمومی جامعه المصطفی العالمیه نمایندگی خراسان، خانم دکتر هناء مدنی، مدیر گروه کلام اسلامی مجتمع آموزش عالی خواهران نمایندگی خراسان، به مناسبت بیست و چهارم ماه صفر در یادداشتی، به نکاتی در خصوص تجهیز لشکر اسامه بن زید، اهداف و نتایج آن پرداخته اند که در ادامه می خوانید.
تدبیر پیامبر اکرم(ص) در تجهیز لشکر اسامه در واپسین روزهای زندگی ایشان، اقدامی مهم و راهبردی بود که هم از منظر نظامی و امنیتی و هم از جنبه های سیاسی و اجتماعی اهمیت فراوان داشت. هدف اصلی از این اقدام، جبران شکست جنگ موته و مقابله با تهدیدات امپراتوری روم بود. همزمان، پیامبر(ص) با خارج کردن اصحاب بانفوذ از مدینه، قصد داشتند زمینه تثبیت ولایت و خلافت پس از خود را فراهم کنند و با انتخاب اسامه بن زید به فرماندهی این سپاه، معیار شایستگی و رهبری را به توانمندی و ایمان تغییر دهند، نه سن یا جایگاه قبیله ای.
از نظر نظامی، پیامبر اکرم (ص) قصد داشتند لشکر اسامه را به سرزمین بلقاء (اردن فعلى) بفرستند. علیرغم تخلف برخى صحابه و تاخیر در مأموریت لشکر اسامه توانست با حمله سریع و غافلگیرانه به منطقه ابنی در شام، دشمنان را شکست دهد بدون تلفات با غنایم فراوان بازگردد، که این پیروزی اقتدار نظامی اسلام را به رخ دشمنان کشید و موجب بازدارندگی رومیان از حمله به مدینه شد. انتقام خون شهدای موته نیز از دستاوردهای مهم این لشکر بود. تاکید پیامبر(ص) بر اجرای فوری دستور حرکت سپاه و لعن نافرمانی از آن، این عملیات را به آزمونی برای التزام نظامی تبدیل کرد.
از نظر استراتژیک، این حمله با زمانبندی دقیق و سرعت عمل بالا اجرا شد تا دشمن فرصت آماده سازی نداشته باشد. هدف علاوه بر مقابله نظامی، پیشگیری از تنش ها و فتنه های داخلی در مدینه در آن شرایط حساس بود. همچنین دستور به بازگشت سریع سپاه پس از ضربه به دشمن، نشان دهنده نگرش دقیق پیامبر به حفظ توازن قوا و کاهش تلفات بود.
نقش سپاه اسامه در وحدت مسلمانان نیز قابل توجه است. این سپاه به رهبری جوان شایسته هجده ساله ایی به نام اسامه ، مرکب از بزرگان مهاجر و انصار، نمادی از همبستگی گروههای مختلف مسلمان بود که وحدت اجتماعی و نظامی را در برابر دشمنان خارجی تقویت کرد. حضور سپاه اسامه باعث شد کسانی که ممکن بود با ایجاد اختلاف و فتنه سبب گسست امت شوند، از مرکز قدرت دور بمانند و فضای سیاسی آرامی بعد از رحلت پیامبر اکرم (ص) فراهم شود. این اقدام، الگویی برای برادری اسلامی و انتقاد از تعصبات قبیله ای بود و به ایجاد انسجام و یکپارچگی مسلمانان در روزهای حساس تاریخی کمک کرد.
در کل، تدبیر پیامبر(ص) در تجهیز لشکر اسامه، علاوه بر مقابله نظامی مؤثر، زمینه ساز ثبات سیاسی، تقویت وحدت امت و ایجاد معیارهای جدید رهبری سپاه گردید که اثرات آن تا سال ها پس از رحلت پیامبر مشهود بود. همچنین فرصت آزمونی از اطاعت و فرمانبری را برای صحابه فراهم کرد.
