به گزارش روابط عمومی جامعه المصطفی العالمیه نمایندگی خراسان، کرسی علمی «نسبت امر و خلق در اندیشه حکمی و تفسیری علامه طباطبایی(ره)» با همت پژوهشکده بین‌المللی امام رضا(ع)  در محل نمایندگی این نهاد در خراسان برگزار شد. در ادامه خلاصه‌ای از این کرسی تقدیم میگردد.

این نشست با تلاوت آیاتی از قرآن کریم آغاز شد و سپس دبیر علمی جلسه ضمن خیرمقدم به حضار، به معرفی اجمالی شخصیت علمی پژوهشگر و اهمیت موضوع نشست پرداخت.

ارائه علمی توسط دکتر رقوی
دکتر رقوی، ارائه‌دهنده اصلی این کرسی علمی، به بررسی دیدگاه‌های مختلف در مورد تفسیر آیه 54 سوره اعراف پرداخت. ایشان دو دیدگاه اساسی را مطرح کردند:

1. دیدگاه عموم علما: “خلق” به معنای آفرینش و “امر” به معنای دستور است.
2. دیدگاه حکما: “خلق” به معنای ایجاد تدریجی در عالم ماده و “امر” به معنای اشراف بر عالم عقل و ملکوت.

دکتر رقوی با اشاره به اینکه علامه طباطبایی از دیدگاه دوم پیروی کرده‌اند، اظهار داشتند که علامه در تمامی آثار خود، تعریف جامعی از “خلق” و “امر” ارائه کرده‌اند که جامع میان دو معنای موردنظر است. ایشان همچنین پاسخ‌های علامه به شبهاتی همچون دلیل تدریجی بودن خلقت در شش روز و تفاوت‌های ماهوی میان “خلق” و “امر” را مورد بررسی قرار دادند.

نقد و بررسی ناقدین:
ناقد اول با تأکید بر نیاز به ویراستاری متن و تکمیل منابع درون‌متنی، پیشنهاد داد که مبادی تصوری و تصدیقی روشن‌تر بیان شود و مفاهیم کلیدی به‌طور دقیق‌تری تعریف شوند. ایشان همچنین بر لزوم تفکیک میان معانی مختلف “امر” و “خلق” تأکید کردند.

ناقد دوم ضمن اشاره به مختصر بودن متن و عدم بررسی جامع جوانب موضوع، پیشنهاد کرد که دیدگاه‌های مفسران بیشتری مورد ارزیابی قرار گیرد. ایشان همچنین بیان کردند که بررسی دیدگاه علامه طباطبایی باید در کنار دیگر مفسران و حکمای بزرگ همچون ملاصدرا و ابن‌عربی انجام شود تا بحث کامل‌تر شود.

پاسخ‌های دکتر رقوی:
دکتر رقوی در پاسخ به نقدها، اظهار داشتند که محدودیت زمانی مانع از تنظیم ساختاری کامل مقاله شده است. ایشان تأکید کردند که دیدگاه علامه نسبت به پیشینیان نوآوری‌هایی دارد و در این مقاله بر اهمیت این نوآوری‌ها تأکید شده است. همچنین، محدودیت در بررسی آثار مفسران دیگر به دلیل تمرکز مقاله بر دیدگاه علامه بوده است.

پایان نشست
این نشست با تقدیر دبیر علمی جلسه از ارائه‌دهنده، ناقدین و حضار خاتمه یافت. کرسی علمی «نسبت امر و خلق در اندیشه علامه طباطبایی(ره)» فرصتی ارزشمند برای بررسی دقیق و علمی مفاهیم دینی و فلسفی فراهم کرد و مورد استقبال پژوهشگران حاضر قرار گرف