“انی خلقتک و خلقت علیاً و فاطمة و الحسن و الحسین من شبح نور، ثم عرضت ولایتهم علی الملائکة و سائر خلقی و هم أرواح، فمن قبلها کان عندی من المقربین، و من جحدها کان عندی من الکافرین”(بحار الانوار ج26،ص307،حدیث 71
در حدیثی که مکالمه رسول خدا (ص) در شب معراج آمده حضرت حق می فرماید:
من، تو و علی و فاطمه و حسن و حسین را از شبح و سایه نور خلق کردم، سپس ولایت ایشان را بر ملائکه و سایر مخلوقاتم در حالی که روح بودند، عرضه داشتم. پس هر کس ولایت ایشان را پذیرفت، نزد من از مقربان محسوب گردید و هر کس انکارشان کرد، از کافران محسوب شد.
دو نکته مهم در حدیث ذکر شده قابل توجه است:
1-خلقت نورانی اهل بیت (ع) و جایگاه ویژه حضرت زهرای مرضیه (س)
2- لزوم تاسی به این بانوی دو عالم برای حیات و زیست عفیفانه
می توان از این روایت و روایتهایی که به طور خاص خلقت حضرت زهرای مرضیه را از نور معرفی میکنند، اینچنین استنباط کرد که تمام عالم اعم از ملائکه و جن و انس این ذوات نورانی را می شناسند،
چرا؟
چون در آن مقامی که ارواح عالم بوده ولایت این پنج تن به آنها عرضه شده است، بنابر این انسان ها در عمق وجود خود با این ذوات مقدس و نورانی آشنایند و اگر حجاب های نفسانی کنار رود به حقانیت آنها اقرار خواهند کرد.
نکته مهم این است که شناخت و معرفت و اتصال با این ذوات نورانی در درون ما وجود دارد، و همچنین توجه به مقام معنوی حضرا زهری مرضیه (س) در وجود ما هست، پس برای برقراری ارتباط باید موانع را برطرف کرد، درست مثل نور خورشید برای تشعشع نور آفتاب، لازمه تشعشع نور آفتاب به اتاق، پاک و صیقلی بودن شیشه لازم است( که وظیفه ماست) اما این فقط نیمی از کار است نیمی دیگر ش تجلی خود نور آفتاب است که خودبخود تحقق میابد، که این امر تجلیات انوار الهی از این ذوات مقدس خود به خود محقق می شود،
بنابر این برای ارتباط با این انوار مقدس تنها کافی است موانع این تجلی را برطرف نموده سپس خواهیم دید چقدر با آنها آشنائیم.
اگر ما آنها را نمی شناختیم به ما نمیگفتند با آن حقایق عالم ارتباط برقرار کنید، اما ما به جهت مشغول شدن به دنیا با آنها بیگانه و غریبه گشته ایم.
بنابراین برای ارتباط با این حقایق عالیه همت عالی و جهت دهی درست لازم است،
با توجه به خلقت نورانی حضرت زهرا (س) عظمت ایشان را نباید خلاصه در دختر پیامبر( ص)و یا همسر امیر المومنین (ع) بدانیم بلکه حضرت مقامی بالاتر در عالم وجود دارد که شایسته است درک شود،سفارش ها و توصیه های پیمغبر( ص) قبل از تولد حضرت در دوران حمل و تا آخرین ساعات عمر پیامبر(ص) ،جایگاه ایشان در آیات قرآن (سوره هل ا تی، آیه مباهله، آیه تطهیر،آیه موده و…) و احادیث(ثقلین،کساءو …) دلالت بر این جایگاه عظیم و نورانی دارد.
اما بخش دوم لزوم تاسی به این بانوی بزرگ:
امروزه زن به عنوان عضوی از مجموعه عظیم بشری در اجتماع از جایگاه ویژه ای برخوردار است، اسلام به زن و مرد دید واقع بینانه و متکی بر فطرت و طبیعت دارد، در این راستا احترام به یک بانوی هجده ساله در معارف دینی و شریعت احساس هویت در دختران و زنان جامعه ما را به دنبال خواهد داشت.
از نظر امامین انقلاب در نگاه به زن سه بعد تکامل معنوی،فعالیت اجتماعی و خانواده بسیار حائز اهمییت است، که باید به آن پرداخته شود، تامل در زندگی این بانوی بزرگ در سه بعد ذکر شده نحوه رفتار و کنشگری ما را در جامعه روشن می کند،
در خصوص اینکه بهتر است زن در خانه بنشیند و هیچ کاری انجام ندهد یا باید وارد عرصه اجتماع شود اما نه به سبک غربی ، آیا حضرت می توانند یک الگو برای کنشگری زن در این موضوع ارائه بدهند؟( کنشگری یعنی نقش فعال ایجاد کردن، نقش ایجابی ایفا کردن، یعنی اینکه چگونه باید فعال بود)
الگوی ما در این زمینه باید حضرت زهرای مرضیه باشند،
لزوم برنامه ریز ی برای حضور زنان در جامعه اسلامی را با توجه با این روایت حضرت زهرای مرضیه می توان دریافت؛
خَیرٌللنِّساء أن لا یَرینَ الرِّجالَ وَلا یَراهُنَّ الرِّجالُ»( وسائل الشیعه ،ج14،ص43)»
درک ناقص و منفی از احادیث مانع بزرگی برای رسیدن به معنای حقیقی سخنان معصومین (ع) می شود،اگر بهترین حالت زن گوشه نشینی بود چرا خود حضرت این کاررا نکردند؟
آیا حضرت با گوشه نشینی الگو برای عالم در عرصه خانواده، اجتماع، سیاست ،اقتصادو…شدند؟ خیر این حدیث بیانگر گوشه نشینی زن نیست ،بلکه اسلام در صدد بیان مرز بندی میان روابط زن و مرد می باشد و این مرز بندی را ملاک حضور در اجتماع معرفی می کند؛
اما از این مرز بندی چه هدفی را دنبال میکند؟
این حدیث تنها در مقام بیان ندیدن نیست، بلکه موضع عدم اختلاط زن و مرد است،اهمییت به پاک و پاکیزه ماندن روابط در عین حضور در اجتماع است.(زیست اجتماعی غفیفانه)
شایسته است در چنین مناسبت هایی جایگاه اصیل و ارزشی زن را از دیگاه اسلام تبین کرده و به تصویر بکشیم؛ تجلیل و بزرگداشت مقام حضرت زهرای مرضیه (س)، تکریم و بزرگداشت شخص نیست زیرا ما در اسلام شخص پرستی نداریم ، بلکه تکریم ایمان،تقوا،علم، ادب،شجاعت،ایثار و….است
برای انسانی که میخواهددر راه خدا حرکت کند، تامل در تاریخ زندگی حضرت زهرا (س) و الگو پذیری ازاین بانو در همه ابعاد زندگی یک خزانه تمام نشدنی است.
جمیله سیفی
دیماه 1403