به گزارش روابط عمومی جامعه المصطفی العالمیه نمایندگی خراسان، حجت الاسلام والمسلمین محمدجواد نظافت یزدی، استاد سطوح عالی حوزه علمیه خراسان و پژوهشگر نهج‌البلاغه، در نخستین نشست از سلسله نشست‌های پژوهشی «فقه حکمرانی در نهج‌البلاغه»با محوریت ایده‌پردازی، منبع‌شناسی، موضوع‌ یابی پایان‌نامه‌ها، که در اتاق جلسات جامعه‌ المصطفی‌ العالمیه نمایندگی خراسان برگزار شد، با اشاره به آیه شریفه «أَطْعَمَهُمْ مِنْ جُوعٍ وَآمَنَهُمْ مِنْ خَوْفٍ»، امنیت را از ارکان قوام جامعه اسلامی دانست و تأکید کرد که نبود امنیت می‌تواند حتی توحید را نیز خدشه‌دار کند.

وی با تحلیل خطبه سوم نهج‌البلاغه، صبر و سکوت امیرالمؤمنین(ع) در برابر غصب خلافت را اقدامی در راستای حفظ امنیت جامعه اسلامی تبیین کرد و گفت: حضرت علی(ع) فرمودند اگر حضور مردم نبود وگرسنگی و ناامنی حاکم بود، خلافت را نمی‌پذیرفتم.

سکوت امیرالمؤمنین(ع) برای حفظ امنیت و انسجام امت اسلامی

استادسطوح عالی حوزه علمیه خراسان در ادامه به خطبه‌های ۲۶، ۷۴ و ۹۲ نهج‌البلاغه اشاره کرد و گفت: در این خطبه‌ها امام علی(ع) بر اولویت امنیت و جلوگیری از تفرقه تاکید می‌کنند، حتی اگر به قیمت خانه‌نشینی ایشان باشد.

وی همچنین با اشاره به خطبه ششم، تأکید کرد: امیرالمؤمنین علی (ع) خود را همانند کفتاری نمی‌دانند که خواب غفلت بر او چیره شود، بلکه با نیروی حق و آگاهی، دشمن را هدف قرار می‌دهند.

امنیت پایدار در گرو آمادگی نظامی و هوشیاری حاکم است

استاد سطوح عالی حوزه علمیه خراسان به تبیین خطبه ۴۳ پرداخت و آن را مرتبط با لزوم آمادگی نظامی برای حفظ صلح و امنیت دانست.

وی در تحلیل خطبه ۱۴۶ به گفت‌وگوی تاریخی امام علی (ع) با خلیفه دوم درباره جنگ با ایران اشاره کرد و گفت: امیرالمؤمنین علی (ع) با بینشی استراتژیک، از شرکت مستقیم خلیفه در جنگ نهی می‌کنند تا محوریت جامعه اسلامی حفظ شود.

نقش راهبردی علی(ع) در حفظ نظام اسلامی در شرایط بحرانی

به گفته وی با بیان محتوای خطبه ۲۳۸ در خصوص حکمیت، صبر امام علی(ع) را نشانه‌ای از نگاه بلند ایشان به حفظ نظام اسلامی دانست.

وی همچنین با اشاره به نامه ۹ و دیگر نامه‌های حضرت به معاویه، روش پیامبر اکرم(ص) در حفظ امنیت و دفاع از اسلام را تبیین کرد و گفت: امام علی(ع) از سیره نبوی برای مدیریت میدان‌های امنیتی بهره می‌برند.

امنیت اجتماعی، عزت و کرامت، پیوند در نهج‌البلاغه

حجت الاسلام والمسلمین نظافت با تحلیل خطبه ۳۴ اظهار داشت: حضرت علی(ع) از دنیاطلبی برخی از مردم گلایه می‌کنند و آنان را به عزت، کرامت و مبارزه برای امنیت فرا می‌خوانند. این خطبه نمونه‌ای از فرهنگ جهادی برای تحقق امنیت در جامعه است.

وی در ادامه، به نامه‌های ۱۰ و ۱۴ نیز اشاره کرد و گفت: اخلاق جنگ در نگاه علوی با معیارهای انسانی و الهی پیوند دارد. حضرت حتی در میدان جنگ نیز فرمان به رعایت اخلاق و حفظ حرمت اسیران و زنان می‌دهند.

سیاست‌های جامع در حکمرانی اسلامی

محقق و پژوهشگر نهج البلاغه در بررسی نامه ۱۸ به ابن‌عباس تأکید کرد: امیرالمؤمنین(ع) از نماینده خود می‌خواهند که با اهل فتنه به نرمی برخورد کند و خشم خود را کنترل نماید. این شیوه، الگویی برای مدیریت بحران در جامعه اسلامی است.

وی در تبیین نامه ۵۴ به مالک اشتر، چهار وظیفه مهم حاکم اسلامی را برشمرد و گفت: جمع‌آوری مالیات، جهاد، تربیت مردم و عمران ، این چهار عنصر، ارکان امنیت اجتماعی را شکل می‌دهند.

مؤلفه‌های امنیت در حکومت علوی

حجت‌الاسلام و المسلمین نظافت با اشاره به ادامه نامه ۵۴، اظهار کرد: امام علی(ع) حاکم را به خوش‌بینی نسبت به مردم دعوت می‌کنند، زیرا این خوش‌گمانی باعث آرامش روانی حاکم و اعتماد متقابل مردم می‌شود.

وی همچنین به نقش کلیدی نظامیان و مالیات در قوام امنیت اشاره کرد و افزود: حضرت علی (ع) تأکید دارند که بدون نیروهای نظامی، کمر مردم شکسته خواهد شد، و این نیروها زمانی کارآمد خواهند بود که مردم مالیات خود را پرداخت کنند.

وی خاطرنشان کرد: امام علی(ع) بر انتخاب مدیران با شایستگی، اجتناب از رفیق‌سالاری، گماردن بازرسان راستگو و پرهیز از تحقیر مردم تأکید دارند..

استادسطوح عالی حوزه علمیه خراسان اضافه کرد: این توصیه‌ها نشان‌دهنده پیوند مستقیم حکمرانی صالح با تحقق امنیت پایدار در جامعه اسلامی است.

گفتنی است، نخستین نشست از سلسله نشست‌های پژوهشی «فقه حکمرانی در نهج‌البلاغه» با محوریت ایده‌پردازی، منبع‌شناسی، موضوع‌یابی پایان‌نامه‌ها، تحلیل محتوا و آدرس‌دهی پژوهشی، با موضوع «فقه امنیت و عدالت در نهج‌البلاغه» به همت پژوهشکده بین‌المللی امام رضا(ع) در محل اتاق جلسات جامعه‌ المصطفی‌ العالمیه نمایندگی خراسان برگزار شد.