سرکار خانم فاضل گفت:فتح مبین تنها یک پیروزی نظامی نبود، بلکه جلوهای از پیروزیهای معنوی و الهی بود که با هدایت قرآن رقم خورد. نقش ایمان، تأثیر آیات الهی بر رزمندگان و پیامدهای این فتح، مسیر رشد و تعالی جامعه اسلامی را نشان میدهد.
به گزارش روابط عمومی جامعهالمصطفی العالمیه نمایندگی خراسان، رقیه فاضل استاد حوزه و دانشگاه در حلقه معرفت معتکفین طلاب و اساتید جامعه المصطفی العالمیه به بررسی مفاهیم «فتح مبین» و پیروزیهای واقعی در قرآن پرداخت و تأکید کرد: پیروزیهای الهی بیشتر از آنکه به نتیجهگیریهای ظاهری مرتبط باشد، در عمق ایمان و درک صحیح از وعدههای الهی است.
فاضل به تبیین جایگاه و مفهوم فتح مبین در قرآن کریم پرداخت و گفت: در دنیای امروز، تحلیلهای مختلف سیاسی و اجتماعی به شدت بر احتمال آغاز دوباره جنگها تأکید دارند، اما تحلیلهای قرآنی و ایمانی به ما یادآوری میکنند که فتح واقعی به معنای پیروزی در عرصههای مختلف و بهویژه پیروزی معنوی است.
فتح مبین از منظر قرآن و مفهوم پیروزی واقعی
فاضل با اشاره به آیه اول سوره فتح آغاز کرد: «إِنَّا فَتَحْنَا لَکَ فَتْحًا مُبِینًا» اظهار داشت: این آیه اشاره به فتح مکه در دوران پیامبر اسلام (ص) دارد که از دیدگاه ظاهری و دنیوی یک پیروزی نظامی بود، اما قرآن آن را فتحی معنوی و روحی توصیف کرده است.
وی افزود: فتح مبین به معنای پیروزی آشکار است، اما این پیروزی نه تنها در عرصههای نظامی، بلکه در بعد معنوی و اخلاقی نیز قابل فهم است.
استادجامعه المصطفی العالمیه نمایندگی خراسان با اشاره به شواهد تاریخی و قرآنی توضیح داد: فتح مکه در واقع یک نقطه عطف برای مسلمانان بود که در آن نه تنها دشمنان شکست خوردند، بلکه ایمان مردم به خداوند و پیامبر اسلام نیز بهطور آشکاری تقویت شد.
وی بر این نکته تأکید کرد: حتی در شرایطی که ظاهراً شکست به نظر میرسد، باید دیدگاه خود را بر اساس وعدههای الهی تغییر داد و از پیروزیهای معنوی سخن گفت.
تحلیل صلح حدیبیه و مفهوم فتح در قرآن
فاضل به بررسی واقعه تاریخی صلح حدیبیه پرداخت و آن را بهعنوان نمونهای از فتحهای معنوی در تاریخ اسلام معرفی کرد، گفت: در ابتدا، صلح حدیبیه به نظر بسیاری از مسلمانان و حتی صحابه پیامبر یک شکست استراتژیک به شمار میآمد، زیرا آنها نتوانستند به مکه وارد شوند و تنها یک پیمان صلح با قریش امضا کردند.
وی ادامه داد: اما قرآن در سوره فتح این صلح را بهعنوان فتحی مبین توصیف کرد و آن را بهعنوان یک پیروزی بزرگ برای اسلام و مسلمانان ارزیابی کرد.
فتح در زندگی فردی و اجتماعی
این مفسر قرآن با بیان اینکه فتح در زندگی فردی و اجتماعی انسانها تنها به پیروزیهای نظامی یا سیاسی محدود نمیشود، بر اهمیت درک معنوی این مفهوم تأکید کرد.
وی توضیح داد: فتح مبین بهعنوان یک فتح معنوی در زندگی فردی و اجتماعی مسلمانان، به ما یادآوری میکند که در هر شرایطی باید به وعدههای خداوند اعتماد داشته باشیم و بدانیم که پیروزی در راستای رضایت الهی قرار دارد.
استاد دانشگاه فردوسی با اشاره به فرمایشات حضرت علی (ع) گفت : امام علی (ع) فرمودند:«پیروزی در جنگهای دنیا به شکوه و عظمت فردی تعلق ندارد، بلکه پیروزی واقعی در رسیدن به آرامش درونی و ایمان به خداوند است.»
وی در این باره اضافه کرد: این سخن بهعنوان یک اصول اساسی در تحلیلهای قرآنی و اجتماعی مطرح شد که اساس پیروزیهای واقعی نه بر اساس قدرت نظامی یا مالی، بلکه بر اساس ایمان و اعتماد به خداوند استوار است.
پیامهای قرآن در خصوص منافقین و مشرکین
وی با تحلیل آیهای از قرآن که در آن خداوند منافقین را به دلیل بدگمانی و اعتماد نداشتن به وعدههای الهی سرزنش میکند، اظهار داشت: منافقین در برابر مشکلات و بحرانها به جای اعتماد به خداوند، به دشمنان اسلام میپیوندند و در نهایت موجب تضعیف ایمان جامعه میشوند.
وی افزود: در قرآن کریم، خداوند به مسلمانان توصیه میکند که در شرایط بحرانی باید به وعدههای الهی ایمان داشته باشند و از بدگمانی به خداوند پرهیز کنند. بدگمانی به خداوند میتواند انسان را از مسیر حقیقت منحرف کرده و سبب شکستهای معنوی و اجتماعی شود.
فتح مبین و تحلیل سیاسی-اجتماعی
فاضل به تحلیل مفاهیم فتح مبین در دنیای امروز پرداخت و گفت: در دنیای معاصر، تحلیلهای مختلف سیاسی و اجتماعی بر اساس پیشبینیهای جنگها و درگیریها شکل میگیرند.
وی خاطرنشان کرد: اما قرآن کریم بهویژه در سوره فتح، راهحلهای معنوی و ایمانی را برای مواجهه با بحرانها و جنگها ارائه میدهد.وی ادامه داد: در شرایطی که برخی از تحلیلگران سیاسی به دنبال پیشبینی آغاز جنگها و بحرانها هستند، مسلمانان باید به مفهوم فتح مبین از منظر قرآن توجه کنند که در آن، پیروزی در تمامی ابعاد زندگی به دست میآید.
خطرات بدگمانی به خدا
وی با تأکید بر این که ایمان به وعدههای الهی باید اساس تمامی اعمال انسانها باشد، گفت: بدگمانی به خداوند و شکیبایی در برابر مشکلات، موجب انحراف از مسیر درست میشود و انسان را در مواجهه با بحرانها دچار ضعف میکند.
وی با ارجاع به آیات قرآن افزود: مسلمانان باید در هر شرایطی، چه در شرایط صلح و چه در شرایط جنگ، به وعدههای الهی اعتماد داشته باشند و یقین داشته باشند که پیروزیهای حقیقی در سایه ایمان و عمل به دست میآید.