Al-Mustafa International University
دوشنبه | 26 | آبان | 1404

نهضت تعلیم و ترویج قرآن، شرط اصلی احیای تمدن اسلامی است

حجت‌الاسلام و المسلمین الهی خراسانی تاکید کرد: انس با قرآن کریم نخستین گام در مسیر احیای تمدن اسلامی است و تنها از طریق نهضت تعلیم و ترویج آموزه‌های قرآن است که می‌توان زمینه اقامه قرآن و تحقق عدالت، اخلاق و تقوا در جامعه را فراهم کرد.

به گزارش روابط عمومی جامعه المصطفی العالمیه نمایندگی خراسان، حجت‌الاسلام و المسلمین محمد الهی خراسانی دبیر شورای مرکزی جبهه روحانیت مردمی انقلاب اسلامی در کارگاه تدبر در قرآن کریم ویژه مبلغان جامعه المصطفی العالمیه اظهار داشت: در سال‌های اخیر، روش تدبر در قرآن کریم مورد استقبال گسترده محافل دینی قرار گرفته و حضور در چنین کارگاه‌هایی می‌تواند به مبلغان کمک کند تا پیام قرآن را برای جامعه امروز با زبانی روشن و تاثیرگذار منتقل کنند.

وی با بیان اینکه تلقی غالب ما از وظایف خود در قبال قرآن بسیار حداقلی است، افزود: بسیاری از مسلمانان وظیفه خود را صرف نگهداری قرآن، تبرک جستن به آن، یا گاهی تلاوت و شنیدن معارف قرآن می‌دانند، در حالی که قرآن کریم ما را به اقامه قرآن فرا می‌خواند.

دبیر شورای مرکزی جبهه روحانیت مردمی انقلاب اسلامی به آیات قرآن کریم اشاره کرد و گفت: در قرآن آمده است که اقامه کتاب‌های آسمانی شرط اصلی ارزش و هویت انسان است. به عنوان مثال، خطاب به اهل کتاب آمده است که تا تورات و انجیل را اقامه نکنید، هویتی ندارید. این پیام برای مسلمانان نیز صدق می‌کند و نشان می‌دهد که اقامه قرآن نه تنها وظیفه فردی، بلکه مسئولیتی بنیادین است.

حجت‌الاسلام و المسلمین الهی خراسانی، اقامه قرآن را فراتر از نگه داشتن و خواندن آن دانست و گفت: اقامه قرآن یعنی حاکم بودن آموزه‌های آن در زندگی فردی، محیط کار، خانواده و جامعه است، اقامه همانند مفهوم قیام است؛ انسان زمانی که می‌ایستد آماده انجام کار می‌شودو این آمادگی شرط اساسی تحقق آموزه‌های قرآن است. همان‌گونه که در اقامه نماز، کیفیت و حضور قلب مهم است، در اقامه قرآن نیز تمام مناسبات زندگی باید تحت تاثیر آموزه‌های آن قرار گیرد.

نهضت تعلیم و ترویج قرآن، شرط اصلی احیای تمدن اسلامی است

وظایف فردی در قبال قرآن

وی به وظایف فردی در قبال قرآن اشاره کرد و گفت: انس با قرآن شامل شناخت، تهیه و نگهداری قرآن، تلاوت زیبا، حفظ آیات و مرور آنها است، فهم و تدبر در قرآن به معنای درک عمیق مفاهیم، تعالیم و پیام‌های قرآن و اجتناب از صرف خواندن بدون تدبربیان کرد.

دبیر شورای مرکزی جبهه روحانیت مردمی انقلاب اسلامی اضافه کرد: عمل صالح و حاکمیت آموزه‌ها در زندگی یعنی اجرای آموزه‌های قرآن در محیط فردی و اجتماعی و تلاش برای تحقق تقوا و اخلاق قرآنی است از دیگر وظایف فردی ما در قبال قرآن کریم عنوان کرد.

حجت الاسلام والمسلمین الهی خراسانی با تاکید بر اهمیت تدبر گفت: تلاوت بدون تدبر اثر کمی دارد و انسان از خیر و برکات قرآن محروم خواهد شد انس با قرآن تنها آغاز مسیر است و هدف اصلی فهم عمیق و عمل به آموزه‌ها است.

وی وظایف اجتماعی مبلغان را بسیار مهم خواند و ادامه داد: آموزش و ترویج قرآن مرحله بعدی از انس با قرآن است. تعلیم قرآن به دیگران شامل آشنا کردن مردم با آموزه‌ها و مفاهیم قرآن، تفسیر آنها و هدایت به عمل به دستورات الهی است.

استاد حوزه علمیه خراسان نمونه‌ای از تجربه حضور در زندان‌ها برای ترویج قرآن بیان کرد و گفت: در یکی از زندان‌ها، بند دارالقرآن فضای معنوی و نورانی داشت و زندانیان حافظ قرآن با رفتار و منش خود نشان می‌دادند که آموزه‌های قرآن بر زندگی آنان حاکم شده است. برخی از این افراد که حکم اعدام برایشان صادر شده بود، به واسطه انس با قرآن تغییر کرده و به انسان‌هایی مؤدب، متخلق و مسلط بر آیات قرآن تبدیل شده بودند.

ترویج قرآن و فرهنگ‌سازی قرآنی

وی تاکید کرد: ترویج قرآن فراتر از تعلیم آن است و شامل ایجاد فضای قرآنی، فرهنگ‌سازی و گفتمان‌سازی در جامعه است. وقتی افراد با قرآن آشنا شدند و فضای قرآنی شکل گرفت، زمینه برای اقامه قرآن فراهم می‌شود؛ بدون ترویج قرآن، امکان اقامه آن در جامعه وجود ندارد و بدون عمل خود مبلغ، تعلیم و ترویج نیز اثرگذار نخواهد بود.

حجت الاسلام و المسلمین الهی خراسانی هدف نهایی مبلغان را اقامه قرآن در زندگی فردی و اجتماعی دانست و افزود: اقامه قرآن یعنی قرآن حرف اول را در زندگی انسان و جامعه بزند، مناسبات اجتماعی تحت تاثیر آموزه‌های قرآنی قرار گیرد و عدالت، اخلاق و تقوا در جامعه جاری شود.

وی با اشاره به وضعیت جهان اسلام گفت: اگر قرآن در جوامع اسلامی اقامه شده بود، بسیاری از ظلم‌ها و جنایات رخ نمی‌داد، از جمله وضعیت غزه که در سایه بی‌توجهی به قرآن و اقامه نکردن آن شکل گرفته است.

نهضت تعلیم و ترویج قرآن، شرط اصلی احیای تمدن اسلامی است

مراحل تحقق اقامه قرآن

دبیر شورای مرکزی جبهه روحانیت مردمی انقلاب اسلامی با ارائه یک ترتیب منطقی وظایف تاکید کرد: انس با قرآن مقدمه فهم آن است، فهم قرآن مقدمه عمل و عمل به قرآن مقدمه تعلیم و ترویج آن، و تعلیم و ترویج قرآن نیز شرط تحقق اقامه آن در جامعه است.

وی افزود: تنها مبلغان عامل به قرآن و آشنا با روش تدبر قادر خواهند بود پیام قرآن را منتقل کرده و زمینه اقامه آن را فراهم کنند.

حجت‌الاسلام و المسلمین الهی خراسانی با بیان اینکه مسیر تدبر، تعلیم، ترویج و اقامه قرآن نیازمند برنامه‌ریزی، صبر و تلاش مستمر است، تصریح کرد: مبلغان باید با تلاش علمی و عملی، پیام قرآن را به جهانیان منتقل کنند و نقش قرآن در هدایت جامعه و تحکیم ارزش‌های اسلامی را برجسته سازند.

وی با اشاره به وضعیت جوامع اسلامی، اظهار داشت: مسلمانان و هنرمندان جوامع اسلامی غالباً روشنی و فهم واقعی از آیات و آموزه‌های قرآن ندارند و بدون فهم درست، اقامه قرآن در جامعه امکان‌پذیر نیست. بسیاری جلسات قرآن داریم، اما آیات قرآن به صورت سرسری و بدون تدبر خوانده می‌شوند.

وی افزود: خطبه فدکیه حضرت زهرا (س)، به زعم بنده یکی از قرآنی‌ترین سخنرانی‌های اهل بیت (علیهم‌السلام) است و بیش از شصت استشهاد قرآنی در آن آمده است. این خطبه نشان می‌دهد جامعه‌ای که از فهم قرآن محروم باشد، چگونه نمی‌تواند قرآن را اقامه کند.

دبیر شورای مرکزی جبهه روحانیت مردمی انقلاب اسلامی با تشریح وضعیت مسلمانان پس از رحلت پیامبر اکرم (ص) گفت: در بیست و پنج سال پس از خلافت خلفا، جامعه مسلمانان از فهم واقعی قرآن محروم بود. امیرالمؤمنین حضرت علی (ع) در ابتدای خلافت خود فرمودند: شرایط شما مانند روز اول بعثت پیامبر است. جامعه‌ای که معلم قرآن ندارد و مردم از آموزه‌ها و معانی قرآن بی‌اطلاع هستند، چگونه می‌توانند قرآن را اقامه کنند؟

وی اضافه کرد: بسیاری از مسلمانان تازه پس از فتح مکه، حتی اصول و فروع دین را نمی‌دانستند و سیاست‌های دستگاه خلافت نیز در محروم کردن جامعه از فهم قرآن نقش داشت. این شرایط موجب شد آموزه‌های قرآن و عدالت اسلامی در جامعه به درستی پیاده نشود و تناقضات و انحرافات ایجاد شود.

حضرت علی (ع) و نهضت تعلیم و ترویج قرآن

حجت الاسلام و المسلمین الهی خراسانی تأکید کرد: امیرالمؤمنین حضرت علی (ع) در پنج سال خلافت خود، با وجود جنگ‌ها و مشکلات، نهضت تعلیم و ترویج قرآن را راه‌اندازی کرد و جامعه مسلمانان را با معارف قرآنی آشنا نمود. این اقدامات زمینه‌ای برای اقامه قرآن و شکل‌گیری یک تمدن اسلامی فراهم کرد.

وی ادامه داد: نهضت تعلیم قرآن شامل انس با قرآن، فهم آموزه‌ها، تدبر در آیات و عمل به تعالیم قرآن است. آموزش قرآن تنها محدود به خواندن یا حفظ کردن آن نیست، بلکه هدف آن ترویج فرهنگ قرآنی، گفتمان‌سازی و تاثیرگذاری اجتماعی است.

استاد حوزه علمیه خراسان در ادامه به مراحل اقامه قرآن اشاره کرد و گفت: انس با قرآن کریم، فهم و تدبر در قرآن، تعلیم و ترویج و اقامه قران بیان کرد.

وی تأکید کرد: اقامه قرآن فراتر از نگه‌داشتن کتاب است و کسی که در خانه‌اش قرآن داشته باشد اما آموزه‌های آن را حاکم نکند، هنوز قرآن را اقامه نکرده است.

حجت‌الاسلام و المسلمین الهی خراسانی با اشاره به تجربه تاریخی، گفت: جامعه‌ای که از فهم قرآن محروم باشد، به راحتی مورد ظلم و انحراف قرار می‌گیرد؛ تاریخ پس از رحلت پیامبر و دوران خلافت خلفا نمونه‌ای روشن است. بسیاری از آموزه‌های قرآن توسط خلفا نادیده گرفته شد و جامعه از فهم و عمل به قرآن محروم ماند.

وی افزود: خطبه فدکیه حضرت زهرا (س) و اقدامات امیرالمؤمنین حضرت علی (ع) نشان می‌دهد که تنها با فهم و انس واقعی با قرآن است که جامعه می‌تواند آموزه‌های قرآن را اقامه کند و در مسیر عدالت و تمدن اسلامی گام بردارد.

پیام تمدنی تدبر در قرآن

دبیر شورای مرکزی جبهه روحانیت مردمی انقلاب اسلامی با تاکید بر اهمیت نگاه تمدنی به قرآن گفت: اگر بخواهیم جهان اسلام احیا شود و مسلمانان به قیام و خودباوری برسند، اقامه قرآن ضروری است. اما اقامه قرآن بدون مقدمات آن ممکن نیست. مقدمات اقامه شامل انس، فهم، تعلیم و ترویج قرآن است. بدون این مراحل، قرآن در جامعه حاکم نمی‌شود و شاهد تداوم ظلم، بی‌عدالتی و انفعال در جوامع اسلامی خواهیم بود.

وی افزود: تجربه‌های عملی مانند جلسات قرآن در ماه مبارک رمضان در حرم مطهر رضوی و حتی در زندان‌ها نشان داده است که آشنایی واقعی با قرآن، تغییر رفتار، ایجاد اخلاق قرآنی و تحول فردی و اجتماعی را به همراه دارد.

حجت‌الاسلام و المسلمین الهی خراسانی در پایان اظهار داشت: اقامه قرآن هدف نهایی ماست و مقدمات آن شامل فهم، تدبر، تعلیم و ترویج است. اگر این مراحل فراهم شود، قرآن می‌تواند در زندگی فردی، خانواده و جامعه حاکم شود و زمینه‌ساز احیای تمدن اسلامی گردد.

🌐بازتاب در رسانه ها:
خبرگزاری حوزه

خبر های قبلی و بعدی

آخرین خبرها