Al-Mustafa International University
پنج‌شنبه | 1 | آبان | 1404

تشریح خطبه «قاصعه» نهج البلاغه با تأکید بر مبارزه با تکبر و خودپسندی

به گزارش روابط عمومی جامعه المصطفی العالمیه نمانیدگی خراسان، در سومین جلسه از سلسله جلسات بازخوانی منابع معارفی و حدیثی سی و یکمین جشنواره بین‌المللی قرآن وحدیث،حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر صالح، معاون فرهنگی تربیتی جامعه المصطفی در جمع طلاب مجتمع آموزش عالی خواهران ریحانه المصطفی(ص) به تبیین خطبه «قاصعه» نهج‌البلاغه پرداختند.

ایشان در این جلسه به نقد رذیله اخلاقی تکبر پرداخته و محور اصلی این خطبه را «مبارزه با تعصب، تکبر و خودپسندی» دانست و گفت:این رذیله اخلاقی، مخصوص جنسیت یا قشر خاصی نیست و می‌تواند منجر به «تفاخر» شود؛ یعنی فخر فروختن به اموری مانند نژاد، قبیله، ثروت، مدرک تحصیلی یا موقعیت اجتماعی. ایشان با اشاره به تاریخ صدر اسلام، به نمونه‌ای از این تفاخرها اشاره کرد.

حجت الاسلام والمسلمین صالح در ادامه در بیان آثار مخرب تکبر گفت:
_ انکار حق: فرد متکبر به تدریج حتی سخن حق را نیز تنها به دلیل وابستگی گوینده آن به قوم یا طبقه‌ای خاص نمی‌پذیرد.
_ عبور از خط قرمزها: تکبر می‌تواند انسان را به جایی برساند که در برابر خداوند نیز عصیان کند و به قضای الهی اعتراض نماید.
_ عدم مدیریت «طوفان‌های خاموش درون»: نفس انسان دارای طوفان‌های خاموشی از جمله خشم و تکبر است. این طوفان‌ها در شرایط مختلف، مانند وقتی که فرد تنهاست یا صاحب قدرت می‌شود، می‌تواند فعال شده و کنترل فرد را از بین ببرد.

معاون فرهنگی تربیتی افزود: در فرازی از این خطبه،امام علی(ع) شیطان را به دلیل تکبر و امتناع از سجده بر حضرت آدم(ع)، «امام المتعصبین» و «سلف المستکبرین»می‌خواند. این نشان می‌دهد که شیطان با وجود عبادات طولانی، به دلیل یک لحظه تکبر، برای همیشه از درگاه الهی رانده شد. این درس بزرگی است که گاهی سال‌ها تلاش و عبادت، با یک لحظه غرور و تکبر می‌تواند نابود شود.

وی در ادامه راه رهایی از تکبر را خودسازی و پرورش «تواضع» دانست و بر اهمیت «تقوا» به معنای نظارت درونی و خودکنترلی تأکید کردند و خاطرنشان ساختند: انسان باید در همه حال، حتی زمانی که کسی او را نمی‌بیند، به این باور برسد که «هُوَ الْعَالِمُ بِمُضْمَرَاتِ الْقُلُوب». ذکر «وَ هُوَ الْعَالِمُ بمُضْمَرَاتِ الْقُلُوب» به عنوان ذکری برای تمرین مراقبه قلب پیشنهاد شد.

حجت‌الاسلام والمسلمین صالح در پایان از طلاب خواستند تا این خطبه را به صورت مباحثه‌ای و تحلیلی مطالعه کنند تا بتوانند از پیام‌های عمیق آن در زندگی فردی و اجتماعی خود بهره‌مند شوند.ایشان با دعا برای موفقیت همگان در مبارزه با نفس و بندگی خداوند، جلسه را به پایان بردند.

خبر های قبلی و بعدی

آخرین خبرها