به گزارش روابط عمومی جامعه‌المصطفی‌العالمیه نمایندگی خراسان، به مناسبت هفته دفاع مقدس، یادداشتی از سرکار خانم راضیه ناطقی، دانش‌پژوه دکتری جامعه‌المصطفی‌العالمیه، با عنوان «دفاع مقدس؛ الگوی تاب‌آوری ملی و فرهنگ مقاومت در جهان اسلام» منتشر شده است که در ادامه تقدیم می‌گردد.
دفاع مقدس ملت ایران (۱۳۵۹–۱۳۶۷) نه تنها یک جنگ تحمیلی، بلکه یک آزمون تاریخی و تمدنی عمیق بود. در این دوران، عراق با پشتیبانی قدرت‌های جهانی و استفاده از تجهیزات نظامی پیشرفته، به ایران حمله کرده و بخش‌هایی از خاک کشور را اشغال نمود. این تجاوز، نه تنها فجایع انسانی گسترده‌ای از جمله بمباران شهرها، استفاده از سلاح‌های شیمیایی و تخریب زیرساخت‌ها را به همراه داشت، بلکه منجر به شهادت هزاران نفر از جوانان ایران شد. با این حال، شرایط دشوار جنگ فرصتی بود تا ملت ایران توانمندی‌های درونی خود را در ابعاد اجتماعی، نظامی و علمی به منصه ظهور برساند.
امام خمینی (ره)، با نگاهی فراتر از یک فرمانده نظامی، جنگ را «مدرسه‌ای برای خودشناسی و بازآفرینی هویت» معرفی کردند. ایشان در این باره فرمودند: «ما در جنگ، دوستان و دشمنانمان را شناختهايم، ما در جنگ به اين نتيجه رسيدهايم كه بايد روى پاى خودمان بايستيم، ما در جنگ ابهت دو ابرقدرت شرق و غرب را شكستيم، ما در جنگ ريشههاى انقلاب پر بار اسلامىمان را محكم كرديم، ما در جنگ حس برادرى و وطن دوستى را در نهاد يكايك مردمان بارور كرديم.» (صحیفه امام، ج ۲۱، ص 283) این سخن بیانگر این حقیقت است که دفاع مقدس عرصه‌ای برای خلق هویت ملی ـ دینی بوده است. در این میدان، ملت ایران با ایثار، ایمان و مقاومت توانست الگوی جدیدی از تاب‌آوری ملی (National Resilience) را به جهان عرضه دهد.
دفاع مقدس نه تنها نقطه عطفی در تاریخ ایران بود، بلکه درس‌های فراوانی در زمینه مقاومت و خودکفایی به ارمغان آورد. از منظر علمی، دفاع مقدس نمونه‌ای برجسته از جنگ‌های نامتقارن است؛ جنگی که در آن یک ملت با وجود کمبود تجهیزات و امکانات، در برابر ارتشی مجهز و با پشتیبانی جهانی ایستادگی کرد. تحریم‌های اقتصادی و فشارهای بین‌المللی موجب شد تا ایران مسیر خودکفایی فناورانه را آغاز کند. صنایع موشکی، پهپادی، دارویی و پزشکی ایران که امروز به نمادی از پیشرفت و نوآوری بدل شده‌اند، ریشه در همان دوران جنگ دارند. این دستاوردها نه تنها نشان‌دهنده توانمندی‌های ملی، بلکه نمایانگر تبدیل تهدیدات به فرصت‌های عظیم است.
در این راستا، نگاه جهانی امام خمینی به مسائل منطقه‌ای و بین‌المللی، به‌ویژه مسئله فلسطین و مبارزه با رژیم صهیونیستی اهمیت ویژهای دارد. ایشان همواره فلسطین را تنها یک مسئله عربی نمی‌دانستند، بلکه آن را به‌عنوان «مسئله اسلام» مطرح می‌کردند. ایشان به صراحت بیان می‌کردند: «مسئولين محترم كشور ايران و مردم ما و ملتهاى اسلامى از مبارزه با اين شجره خبيثه و ريشه كن كردن آن، دست نخواهند كشيد.»(صحیفه امام، ج 20، ص 320) در جای دیگر فرمودند: «مسئله قدس يك مسئله شخصى نيست، و يك مسئله مخصوص به يك كشور و يا يك مسئله مخصوص به مسلمين جهان در عصر حاضر نيست، بلكه حادثهاى است براى موحدين جهان.»(صحیفه امام، ج 16، ص 190)
امروز، وقتی فجایع انسانی در غزه را مشاهده می‌کنیم، همچون محاصره غذایی و دارویی، بمباران مدارس و بیمارستان‌ها و کشتار کودکان، این مسئله به وضوح نشان می‌دهد که فرهنگ مقاومت و تاب‌آوری که ملت ایران در دوران دفاع مقدس بر آن تکیه کرد، همچنان برای مقابله با ظلم و تجاوز ضروری است. در واقع، آنچه که ایران در دوران جنگ تحمیلی به‌عنوان الگویی از مقاومت و ایستادگی به جهان عرضه کرد، اکنون در عرصه بین‌المللی و به ویژه در حمایت از ملت فلسطین به کار می‌رود. همان‌طور که امام خمینی (ره) تأکید داشتند: «جنگ ما جنگ عقيده است، و جغرافيا و مرز نمىشناسد» (صحیفه امام، ج ۲۱، ص 87). این فرمایش نه تنها یادآور دوران دفاع مقدس ایران است، بلکه مقاومت ملت فلسطین، یمن، سوریه، لبنان و سایر ملل اسلامی را نیز به ادامه همان راه پیوند می‌دهد تا در مقابله با حملات و فشارهای خارجی، فرهنگ مقاومت را به‌عنوان یک اصل اساسی در مبارزات خود لحاظ کنند.
مقاومت اگرچه هزینه دارد، اما هزینه‌اش از سازش کمتر است. چنانچه رهبر فرزانه انقلاب، آیت‌الله خامنه‌ای نیز در فرمایشات خود بارها بر اهمیت مقاومت تأکید کرده‌اند. ایشان در یکی از سخنانشان فرمودند: «مقاومت هزینه دارد اما هزینه‌ی سازش و تسلیم، از هزینه مقاومت به مراتب بیشتر است.»(https://farsi.khamenei.ir/audio-content?id=42800). این فرمایشات به وضوح نشان می‌دهند که مقاومت، در بلندمدت، برای ملت‌ها با حفظ هویت و عزت، گزینه‌ای پرارزش‌تر از سازش و تسلیم است.
در حقیقت، مقاومت در برابر اشغالگری و ظلم، چه در ایران، چه در فلسطین، یمن، سوریه و دیگر کشورهای درگیر، مفهومی یکسان و جهانی دارد که باید ادامه یابد. مردم لبنان با مقاومت حزب‌الله در برابر تهدیدات اسرائیل و ملت عراق با ایستادگی در برابر تروریسم داعش، همگی نمونه‌هایی از تاب‌آوری و فرهنگ مقاومت و الهامگرفته از آموزه‌های دفاع مقدس ایران هستند.
بنابراین، هفته دفاع مقدس نه تنها یادآوری از وقایع گذشته، بلکه فرصتی است برای بازخوانی الگویی که بر سه رکن ایمان، علم و ایستادگی بنا شده است. الگویی که می‌تواند چراغ راه تمامی ملت‌های مظلوم در مقابله با سلطه‌طلبی و اشغالگری باشد.
