به گزارش روابط عمومی جامعه المصطفی العالمیه نمایندگی خراسان، سمینار بررسی الگو تربیت اجتماعی بر اساس آموزه‌های امام رضا علیه‌السلام با حضور پروژهشگرانی از کشورهای اسلامی در جامه المصطفی العالمیه مشهد برگزار شد.
جهان منحط امروزی نیازمند الگوی تربیتی است
دکتر ابوبکر ثالیثو، در این نشست گفت: در عصری که با مدرنیزاسیون، بحران‌های هویتی و انحطاط اخلاقی مواجه هستیم، نیاز به یک الگو قوی تربیت اجتماعی ریشه‌دار در هدایت الهی، بیش از هر زمان دیگری احساس می‌شود. می‌توان بینش‌های عمیقی ارائه داد که چگونه میراث اخلاقی و معنوی امام رضا (ع) می‌تواند به عنوان الگویی برای پرورش افراد مسئول، دلسوز و آگاه اجتماعی عمل کند.
وی افزود: تربیت باید فراتر از رشد صرفاً فکری (IQ) باشد و هوش عاطفی و اخلاقی (EQ) را در اولویت قرار دهد. تربیت اجتماعی واقعی – که خانواده، روابط و حرفه را در بر می‌گیرد – باید به عنوان سپری در برابر فرسایش ارزش‌ها عمل کند و خودآگاهی و هماهنگی اجتماعی را تقویت نماید.
میراث امام رضا (ع) : چراغ هدایت و دانش الهی
این استاد دانشگاه تصریح کرد: امام رضا (ع)، هشتمین وارث دانش الهی پیامبر (ص)، به عنوان الگویی جاودان از حکمت، تقوا و مسئولیت‌پذیری اجتماعی ایستاده است. آموزه‌های ایشان، همان‌طور که در این سمینار برجسته شد، تنها آثار تاریخی نیستند، بلکه اصولی زنده هستند که چالش‌های معاصر را مورد توجه قرار می‌دهند.
وی افزود: حدیث پیامبر (ص) که نقش امام رضا (ع) را پیش‌بینی کرده است – “عالم آل محمد در صلب توست” – بر مرجعیت بی‌نظیر ایشان در هدایت بشریت به سوی تعالی اخلاقی و معنوی تأکید می‌کند. حرم مطهر ایشان در خراسان، که پناهگاه جویندگان آرامش و بخشش است، نماد نقش پایدار ایشان به عنوان یک مربی معنوی و اخلاقی است.
الگوی چهاربعدی تربیت اجتماعی رضوی
ثالثو بیان کرد: می‌توان آموزه‌های امام رضا (ع) را در یک چارچوب جامع چهاربعدی برای تربیت اجتماعی ارائه داد. اول اقدامات پیش زمینه ای و بنیان‌گذاری اخلاق اجتماعی. امام رضا (ع) بر اهمیت محیط در شکل‌دهی به شخصیت تأکید کردند. تعالیم ایشان هشدار می‌دهد که معاشرت با افراد نادرست (“همنشینی با فاجر ایمن نیست و قلب را فاسد می‌کند”) و از طرفی، مهربانی، سخاوت و پیوندهای خانوادگی را ترویج می‌دهد. توصیه ایشان به آراستگی شخصی (“هر روز عطر بزنید”) نشان‌دهنده نگاه جامع اسلام به مراقبت از خود به عنوان بخشی از کرامت معنوی و اجتماعی است.
وی بعد دوم را پرورش آگاهی اخلاقی و بینش و حکمت دانست و افزود: تربیت باید فراتر از یادگیری طوطی‌وار باشد و تشخیص اخلاقی را در افراد نهادینه کند. امام رضا (ع) فرمودند: “علم سودمند علمی است که به آن عمل شود. ” ایشان مربیان را ترغیب می‌کنند که پیامدهای اعمال را از طریق داستان‌سرایی و حکمت عملی روشن سازند. پاسخ معروف ایشان به صوفی – که فروتنی را در زیر ظاهر آراسته نشان داد – تعادل میان صداقت معنوی و تعامل اجتماعی را به تصویر می‌کشد.
این استاد دانشگاه تقویت صفات مثبت شخصیتی را بعد سوم تربیت اجتماعی از منظر امام هشتم عنوان کرد وگفت: شخصیت یک مؤمن، همان‌طور که امام رضا (ع) تربیت دادند، با سپاسگزاری، صبر و بخشش تعریف می‌شود. تأکید ایشان بر این که “ایمان بدون رازداری، مدارا با مردم و صبر بر سختی‌ها کامل نمی‌شود”، پیوند ناگسستنی بین اعتقاد و رفتار اخلاقی را برجسته می‌کند. الگوهایی مانند خود امام، نمونه‌های زنده‌ای برای پیروی هستند.
وی ادامه داد: بعد چهارم اصلاح رفتارهای نادرست و انضباط همراه با مهربانی است. تربیت واقعی مستلزم اقدامات اصلاحی متناسب با ویژگی‌های فردی است. امام رضا (ع) توصیه کردند که قلب‌ها را “در زمانی که پذیرا هستند” خطاب قرار دهیم، اما در عین حال، در برخورد با برادر منحرف خود، قاطعیت نشان دادند. این تعادل بین رحمت و مسئولیت‌پذیری برای اصلاح رفتار حیاتی است.
ثالثو تأکید کرد: الگوی امام رضا (ع) محدود به تاریخ نیست، بلکه راهنمایی پویا برای مربیان، والدین و سیاست‌گذاران امروزی است. برای مقابله با بحران‌های زمانه، باید، تربیت اخلاقی و معنوی را در محیط‌های یادگیری رسمی و غیررسمی ادغام کنیم. ساخت جامعه‌ای بر پایه مهربانی، پیوندهای خانوادگی و هوشیاری اخلاقی را ترویج دهیم و امام رضا (ع) را به عنوان الگویی در تعادل بین دانش، مهربانی و رهبری اصولی دنبال کنیم.
