این جلسه به همت پژوهشکده بینالمللی امام رضا(ع) و با همکاری تشکل طلاب اهل قلم، با حضور تعدادی از پژوهشگران و طلاب جامعه المصطفی برگزار شد.
در ابتدای نشست، دبیر محترم پس از خیرمقدم به حضور نویسنده، ناقدین و حضار در جلسه، ضمن تبیین اهمیت موضوع نشست، به معرفی اجمالی کتاب و شخصیت علمی نویسنده محترم این کتاب پرداختند.
حجتالاسلام و المسلمین سید محمد آقا رضوی، نویسنده محترم کتاب “فضایل پارسایان”، ضمن تقدیر و تشکر از برگزارکنندگان این کرسی، فرمودند: «کتابی که نوشته شده، برگرفته از مطالب مطرحشده در شبکه تلویزیونی جهانی هادی تیوی است.» ایشان خاطرنشان کردند که این کتاب بهصورت مفصل به موضوعات مطرحشده در هادی تیوی پرداخته و بهصورت تفصیلی تجمیع شده است. ایشان در ادامه بیان کردند که محور اصلی موضوع این کتاب برگرفته از بیانات حضرت امام علی (ع) است و این کتاب در سه جلد، فضایل پارسایان را بیان میکند. ایشان همچنین خاطرنشان کردند که این کتاب همانند سایر تحقیقات انجامشده در زمینههای مختلف میتواند مورد نقد و بررسی قرار گیرد؛ لذا اگر ناقدین محترم نکاتی را بیان کنند، در چاپهای بعدی این نکات اصلاح خواهد شد.
در بخش دوم نشست، ناقد اول این کتاب، حجتالاسلام علی مدد شریفی، ضمن بیان مزایا و نقاط قوت این تحقیق، فرمودند: «اولاً، موضوع این کتاب بسیار عالی و بجاست که نیازمند توفیق است. دوماً، نویسنده محترم این کتاب در این زمینه زحمات زیادی را متحمل شده است تا این کتاب چاپ شود و این نشانه شایستگی مقام علمی ایشان است. سوماً، از امتیازات مهمی که این کتاب دارد، این است که در آن هم از آیات و هم از تبیین روایات استفاده شده و مورد استناد قرار گرفته است.» ایشان افزودند: «از امتیازات دیگری که این تحقیق دارد، این است که در این کتاب نقد بزرگان ضمن حفظ حرمت مقامشان انجام شده است. همچنین، یکی از دیگر مزایای این کتاب این است که نویسنده محترم متن کتاب را از بیانات و مطالب هادی تیوی تجمیع کرده است که این امر نشانه خلاقیت ایشان است.» آقای دکتر شریفی خاطرنشان کردند: «اینکه نویسنده کتاب شجاعت ورود و نقد مطالب علمای مطرح را دارد، نشانه تخصص نویسنده محترم در این زمینه است که از کمتر کسی برمیآید.»
حجتالاسلام شریفی در بخش دوم از سخنان خود، ضمن نقد کتاب، نکاتی را در رابطه با آن بیان کردند. ایشان فرمودند: «این کتاب اگر با جلدهای مشابه و طرح واحدی چاپ میشد، بهتر بود. نکته دوم اینکه موضوع کتاب و متن اصلی آن با هم سازگار نیست، زیرا حضرت علی (ع) در خطبه، صفات و سیمای متقین را ذکر کرده است نه فضایل؛ لذا این عنوان دقیق نیست.» ایشان در ادامه نقد کتاب، در رابطه با بخش نوشتاری آن فرمودند که در جملهبندی و ویراستاری کتاب اگر تجدید نظر صورت گیرد، بهتر خواهد بود و این اشکالات به ویراستاری برمیگردد.
ناقد محترم در ادامه بیان نکات و نقد کتاب مطرح کردند: «بیان برخی از خطابهها و کلمات موجب طولانی شدن مطالب کتاب شده است که باید بازنگری صورت گیرد. در بخشی از کتاب آمده است “مصداق خطبهها در فقه” که این جمله در تحقیق نارسایی دارد.» ایشان افزودند: «برخی از تعریفها و لغتیابی کلمات موجب اطاله مطالب شده است. مثلاً لازم نیست شخصیت اسمی همام از لحاظ لغوی مورد بررسی قرار گیرد. در صفحه ۱۱۴ این کتاب در مورد نقد نظرات علمای مخصوصاً علامه طباطبایی در مورد علم امام فرمودند: نظر مورد قبول همان نظر و توضیح علامه در رابطه با علم امام است.» ناقد محترم خاطرنشان کردند که معمولاً در ارجاعات درونمتنی کتابها فقط فامیلی نویسنده ذکر میشود و نه مشخصات کامل سند. ایشان افزودند: «بحثهای اضافی که در رابطه با خطبه زیاد دیده میشود، حتی برخی از این توضیحات شامل خود خطبه نمیشود و میتوان این را نقص اساسی بر این کتاب دانست.»
در بخش سوم نشست، ناقد دوم این کتاب، حجتالاسلام و المسلمین علی توسلی، به بیان مطالب خود پرداختند. ایشان ابتدا به ذکر مزایای این کتاب پرداختند و فرمودند: «جرأت در ورود و نقد کلمات دیگران یکی از امتیازات این کتاب است که با حفظ احترام به آن پرداخته شده است.» ایشان در رابطه با معایب این کتاب چند نکته را بیان کردند: «محتوای این کتاب بهصورت سلسلهوار و پشت سر هم آورده نشده است، بهطوری که هنگام ورود به نقد کلمات و استنادهای بزرگان به حد نهایی آن نرسیده و فقط اشارهای به آن شده است. نکته دوم اینکه نقل روایات باید به منابع اصلی آن استناد شود. مثلاً در جایی میبینیم که ذکر روایت ارجاع داده شده به کلام شهید مطهری که نمیتوان ایشان را بهعنوان مرجع روایت ذکر کرد. نکته بعدی این است که برخی از مطالب جایگاهشان در پاورقی است نه در اصل محتوا.» ایشان ضمن بیان این نکات خاطرنشان کردند: «اگر این مطالب در چاپهای بعدی لحاظ شود، به محاسن این کتاب افزوده خواهد شد.»
در بخش آخر نشست، ارائهدهنده محترم حاج آقای سید محمد آقا رضوی در ادامه بیان نکات و نقدهای ناقدین، مطالب خود را ارائه کردند. ایشان ضمن تقدیر از ارائه ناقدین محترم، فرمودند: «نقدهایی که خوانندگان گرامی این کتاب بیان کردند، در بسیاری از موارد بجاست.» ایشان خاطرنشان کردند: «در خود خطبه کلمه اهل الفضایل آمده است؛ لذا عنوان این کتاب متناسب با محتوا است. اگر از لحاظ ویراستاری اشتباهاتی را در این کتاب میبینیم، این ناشی از کمکاری و کمدقتی ویراستار است که نارساییهایی را در برخی از جملات به وجود آورده است.» ایشان ضمن استناد به نقدهای ناقد دوم کتاب فرمودند: «اینکه برخی از جلسات بهصورت پیوسته به هم نیست، به دلیل اهمیت آن مطلب است که باید در میان جلسات دیگر ذکر میشد.» ارائهدهنده کتاب افزودند: «در برخی موارد به دلیل شهرت کلام، لازم نیست سند آن بهصورت گسترده آورده شود. اینکه استناد احادیث را باید منحصر به قدماء بدانیم، درست نیست. و اگر به شهید مطهری استناد شده است، این استناد فقط استناد به کلام ایشان است و نه اینکه ایشان را بهعنوان مرجع حدیث بدانیم.»
در پایان نشست، دبیر محترم جلسه ضمن تقدیر و تشکر از بیانات و حضور طلاب محترم، جلسه را با صلوات بر محمد و آل محمد خاتمه دادند.